Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Qui est in parvis malis. Quid sequatur, quid repugnet, vident. Dic in quovis conventu te omnia facere, ne doleas. -, sed ut hoc iudicaremus, non esse in iis partem maximam positam beate aut secus vivendi. Vos autem cum perspicuis dubia debeatis illustrare, dubiis perspicua conamini tollere. Quis, quaeso, inquit, est, qui quid sit voluptas nesciat, aut qui, quo magis id intellegat, definitionem aliquam desideret? Itaque quantum adiit periculum! ad honestatem enim illum omnem conatum suum referebat, non ad voluptatem.

Duo Reges: constructio interrete. Quos qui tollunt et nihil posse percipi dicunt, ii remotis sensibus ne id ipsum quidem expedire possunt, quod disserunt. Nam ista vestra: Si gravis, brevis; Tum ille: Tu autem cum ipse tantum librorum habeas, quos hic tandem requiris? Utrum igitur tibi non placet, inquit, virtutisne tantam esse vim, ut ad beate vivendum se ipsa contenta sit? Is ita vivebat, ut nulla tam exquisita posset inveniri voluptas, qua non abundaret. Cum salvum esse flentes sui respondissent, rogavit essentne fusi hostes. In ipsa enim parum magna vis inest, ut quam optime se habere possit, si nulla cultura adhibeatur. Quod eo liquidius faciet, si perspexerit rerum inter eas verborumne sit controversia.

Sunt enim quasi prima elementa naturae, quibus ubertas orationis adhiberi vix potest, nec equidem eam cogito consectari. Negat enim tenuissimo victu, id est contemptissimis escis et potionibus, minorem voluptatem percipi quam rebus exquisitissimis ad epulandum. Simus igitur contenti his. Mihi vero, inquit, placet agi subtilius et, ut ipse dixisti, pressius. Quid enim necesse est, tamquam meretricem in matronarum coetum, sic voluptatem in virtutum concilium adducere? Elicerem ex te cogeremque, ut responderes, nisi vererer ne Herculem ipsum ea, quae pro salute gentium summo labore gessisset, voluptatis causa gessisse diceres.

Fortemne possumus dicere eundem illum Torquatum? Id et fieri posse et saepe esse factum et ad voluptates percipiendas maxime pertinere. Ut nemo dubitet, eorum omnia officia quo spectare, quid sequi, quid fugere debeant? Quare hoc videndum est, possitne nobis hoc ratio philosophorum dare. Nonne odio multos dignos putamus, qui quodam motu aut statu videntur naturae legem et modum contempsisse?

Si verbum sequimur, primum longius verbum praepositum quam bonum. Quae tamen a te agetur non melior, quam illae sunt, quas interdum optines. Sed utrum hortandus es nobis, Luci, inquit, an etiam tua sponte propensus es? Ea, quae dialectici nunc tradunt et docent, nonne ab illis instituta sunt aut inventa sunt? Sed hoc summum bonum, quod tertia significatione intellegitur, eaque vita, quae ex summo bono degitur, quia coniuncta ei virtus est. Sed haec quidem liberius ab eo dicuntur et saepius. Quaero igitur, quo modo hae tantae commendationes a natura profectae subito a sapientia relictae sint. Quid in isto egregio tuo officio et tanta fide-sic enim existimo-ad corpus refers? Nec mihi illud dixeris: Haec enim ipsa mihi sunt voluptati, et erant illa Torquatis. Portenta haec esse dicit, neque ea ratione ullo modo posse vivi; Num igitur eum postea censes anxio animo aut sollicito fuisse? Sic enim censent, oportunitatis esse beate vivere.

Et hunc idem dico, inquieta sed ad virtutes et ad vitia nihil interesse. Me igitur ipsum ames oportet, non mea, si veri amici futuri sumus. Quae qui non vident, nihil umquam magnum ac cognitione dignum amaverunt. Virtutis, magnitudinis animi, patientiae, fortitudinis fomentis dolor mitigari solet. Quid ergo dubitamus, quin, si non dolere voluptas sit summa, non esse in voluptate dolor sit maximus? Tamen a proposito, inquam, aberramus. Et harum quidem rerum facilis est et expedita distinctio. Nam quicquid quaeritur, id habet aut generis ipsius sine personis temporibusque aut his adiunctis facti aut iuris aut nominis controversiam. Cur igitur, inquam, res tam dissimiles eodem nomine appellas? Iam quae corporis sunt, ea nec auctoritatem cum animi partibus, comparandam et cognitionem habent faciliorem. Ne id quidem, nisi multa annorum intercesserint milia, ut omnium siderum eodem, unde profecta sint, fiat ad unum tempus reversio. Quod quidem iam fit etiam in Academia. Fortitudinis quaedam praecepta sunt ac paene leges, quae effeminari virum vetant in dolore. Iam id ipsum absurdum, maximum malum neglegi.

Nam Pyrrho, Aristo, Erillus iam diu abiecti. Itaque dicunt nec dubitant: mihi sic usus est, tibi ut opus est facto, fac. Non ergo Epicurus ineruditus, sed ii indocti, qui, quae pueros non didicisse turpe est, ea putant usque ad senectutem esse discenda. Idem fecisset Epicurus, si sententiam hanc, quae nunc Hieronymi est, coniunxisset cum Aristippi vetere sententia. In primo enim ortu inest teneritas ac mollitia quaedam, ut nec res videre optimas nec agere possint. Quae qui non vident, nihil umquam magnum ac cognitione dignum amaverunt. Sit, inquam, tam facilis, quam vultis, comparatio voluptatis, quid de dolore dicemus? Tanti autem aderant vesicae et torminum morbi, ut nihil ad eorum magnitudinem posset accedere. Summum ením bonum exposuit vacuitatem doloris; Hic ego: Etsi facit hic quidem, inquam, Piso, ut vides, ea, quae praecipis, tamen mihi grata hortatio tua est. Deinde concludebas summum malum esse dolorem, summum bonum voluptatem! Lucius Thorius Balbus fuit, Lanuvinus, quem meminisse tu non potes. Qui autem diffidet perpetuitati bonorum suorum, timeat necesse est, ne aliquando amissis illis sit miser. Aliter homines, aliter philosophos loqui putas oportere? Ex quo intellegitur nec intemperantiam propter se esse fugiendam temperantiamque expetendam, non quia voluptates fugiat, sed quia maiores consequatur.

Praeclare enim Plato: Beatum, cui etiam in senectute contigerit, ut sapientiam verasque opiniones assequi possit. Quod autem meum munus dicis non equidem recuso, sed te adiungo socium. Si longus, levis. Cuius ad naturam apta ratio vera illa et summa lex a philosophis dicitur. Namque ii horum posteri meliores illi quidem mea sententia quam reliquarum philosophi disciplinarum, sed ita degenerant, ut ipsi ex se nati esse videantur. Et non ex maxima parte de tota iudicabis? Hoc autem tempore, etsi multa in omni parte Athenarum sunt in ipsis locis indicia summorum virorum, tamen ego illa moveor exhedra. Num igitur dubium est, quin, si in re ipsa nihil peccatur a superioribus, verbis illi commodius utantur?

Te autem hortamur omnes, currentem quidem, ut spero, ut eos, quos novisse vis, imitari etiam velis. Ut placet, inquit, etsi enim illud erat aptius, aequum cuique concedere. O magnam vim ingenii causamque iustam, cur nova existeret disciplina! Perge porro. Et tamen tantis vectigalibus ad liberalitatem utens etiam sine hac Pyladea amicitia multorum te benivolentia praeclare tuebere et munies. Qui non moveatur et offensione turpitudinis et comprobatione honestatis? Qui si ea, quae dicit, ita sentiret, ut verba significant, quid inter eum et vel Pyrrhonem vel Aristonem interesset? Ex quo illud efficitur, qui bene cenent omnis libenter cenare, qui libenter, non continuo bene. Neque solum ea communia, verum etiam paria esse dixerunt. Nulla profecto est, quin suam vim retineat a primo ad extremum. Claudii libidini, qui tum erat summo ne imperio, dederetur. Neque enim disputari sine reprehensione nec cum iracundia aut pertinacia recte disputari potest. Ita est quoddam commune officium sapientis et insipientis, ex quo efficitur versari in iis, quae media dicamus.

Ego quoque, inquit, didicerim libentius si quid attuleris, quam te reprehenderim. Cum autem negant ea quicquam ad beatam vitam pertinere, rursus naturam relinquunt. Quo invento omnis ab eo quasi capite de summo bono et malo disputatio ducitur. Dici enim nihil potest verius. At ego quem huic anteponam non audeo dicere; Tibi hoc incredibile, quod beatissimum. Possumusne ergo in vita summum bonum dicere, cum id ne in cena quidem posse videamur? Minime vero probatur huic disciplinae, de qua loquor, aut iustitiam aut amicitiam propter utilitates adscisci aut probari. Reperiam multos, vel innumerabilis potius, non tam curiosos nec tam molestos, quam vos estis, quibus, quid velim, facile persuadeam. Nunc ita separantur, ut disiuncta sint, quo nihil potest esse perversius. Atque haec ita iustitiae propria sunt, ut sint virtutum reliquarum communia. Sed ita falsa sunt ea, quae consequuntur, ut illa, e quibus haec nata sunt, vera esse non possint. Ad corpus diceres pertinere-, sed ea, quae dixi, ad corpusne refers?